Kompozytorzy / Witold Lutosławski / Katalog osób

Mieczysław Tomaszewski

Mieczysław Tomaszewski (ur. 1921) — muzykolog, wydawca muzyczny, pedagog, twórca Studium Edytorstwa Muzycznego, kierownik Katedry Teorii i Interpretacji Dzieła Muzycznego w Akademii Muzycznej w Krakowie. W latach 1952-1988 działał w Polskim Wydawnictwie Muzycznym, od 1964 roku jako dyrektor naczelny. W latach 1976-81 prowadził Spotkania Muzyczne w Baranowie. Jest autorem licznych i bardzo wysoko cenionych prac z dziedziny chopinologii oraz historii pieśni romantycznej, wydawcą utworów Witolda Lutosławskiego, napisał kilka tekstów poświęconych jego muzyce.

W 1952 r., po rozpoczęciu pracy w PWM, Mieczysław Tomaszewski powołał do życia Radę Programową, której przewodniczył Witold Lutosławski. Relacje między kompozytorem a wydawcą wykraczały poza krąg spraw związanych z muzyką, wydawnictwem i troską o dobro muzyki polskiej, która wymagała w tym okresie zdecydowanego, choć wymagającego zarazem umiejętności dyplomatycznych, sprzeciwiania się naciskom „z góry”.

„To były przecież dziwne i trudne czasy” – opowiadał Tomaszewski Grzegorzowi Michalskiemu. „Trzeba było przygotować każde posiedzenie, ponieważ brali w nich udział także przedstawiciele ministerstwa i partii. By plan wydawniczy PWM mógł zostać uchwalony po naszej myśli, trzeba było wielu wcześniejszych ustaleń i »umówień« bez ich obecności. W tych sytuacjach nasze kontakty miały szansę się zacieśnić. (…) Trudno mi nazwać inaczej niż jako przyjacielskie kilka gestów, które Witold Lutosławski wobec mnie wykonał. Myślę na przykład o pieśni, którą mi dedykował. Słowa znalazł u Iłłakowiczówny i chyba musiał się wewnętrznie uśmiać, gdy je przekomponowywał. Wiersz miał, jak na jubileuszową okoliczność, tytuł nieco dziwny, może nawet szokujący: Nie dla Ciebie. I w całym dalszym tekście nic, tylko refrenicznie powtarzane: »Nie dla ciebie, dla mnie, nie dla ciebie, dla mnie«… to i tamto. Lecz na koniec pojawia się zwrotka, której nie sposób mi zacytować, ta przynosząca puentę: bo właśnie to najważniejsze było dla »ciebie«”.

Pieśń miała prawykonanie w Krakowie na koncercie pieśni, napisanych przez różnych kompozytorów dla uczczenia sześćdziesiątych urodzin Mieczysława Tomaszewskiego. Odbył się on 9 grudnia 1981 r. w ramach poświęconej Jubilatowi sesji naukowej. Pieśń Nie dla Ciebie nazwali biografowie Lutosławskiego (Danuta Gwizdalanka i Krzysztof Meyer) „maleńkim arcydziełem”.

24 stycznia 2013 roku Mieczysław Tomaszewski został odznaczony medalem stulecia urodzin Witolda Lutosławskiego.