Kompozytorzy / Thomas Tellefsen

Thomas Dyke Acland Tellefsen (1823–1874) cieszył się międzynarodową sławą jako kompozytor, wirtuoz fortepianu i pedagog. Pozostawił po sobie 44 opusy autorskich kompozycji. W jego muzyce w różny sposób ujawniają się związki z Chopinem, czy to w wyborze stylu i gatunku, czy to przez fakt, że większość utworów została skomponowana na fortepian solo. Tellefsen napisał także dwa koncerty fortepianowe, pierwsze znane tego typu utwory autorstwa kompozytora norweskiego. Wśród kompozycji Tellefsena znajduje się stosunkowo liczna – biorąc pod uwagę epokę i warunki norweskie – reprezentacja utworów kameralnych, aż 6 sonat na różną obsadę. Już w latach czterdziestych XIX w. Tellefsen stosował w swoich kompozycjach elementy muzyki ludowej, stając się tym samym w Norwegii jednym z prekursorów wprowadzania norweskich motywów ludowych do muzyki artystycznej.

Kompozytor urodził się w Trondheim, ale opuścił Norwegię w roku 1842, aby studiować muzykę w Paryżu. Tu nawiązał kontakt z Fryderykiem Chopinem, został jego uczniem i przyjacielem. Po śmierci Chopina w roku 1849 przejął licznych jego uczniów i zyskał znaczną renomę jako pedagog. W latach pięćdziesiątych i sześćdziesiątych XIX wieku osiągnął pozycję jednego z wielkich wirtuozów pianistyki swojej epoki i odbył wiele zakończonych sukcesem tur koncertowych po Francji, Anglii i Skandynawii.

Dzięki dorastaniu w Trondheim Tellefsen zyskał unikatową w owych czasach znajomość muzyki barokowej i tradycji Bachowskiej. Wiedza ta przydała mu się bardzo w Paryżu w połowie XIX wieku, gdyż stał się jednym z wiodących muzyków w nurcie przywracającym zainteresowanie muzyką dawną.

Znacząca pozycja Thomasa Tellefsena w międzynarodowym życiu muzycznym odzwierciedla się w licznych wyróżnieniach, którymi honorowano go za życia – m.in. w roku 1867 został kawalerem Orderu św. Olava.

Tellefsen zyskał duże uznanie, niemniej gdy zmarł w roku 1874, jego muzyka została szybko zapomniana. Do niedawna te kompozycje były znane zaledwie garstce specjalistów.

Chociaż trudno zaliczyć Tellefsena do wielkich nowatorów w muzyce XIX wieku, zasługuje on zdaniem wielu na bardziej znaczące miejsce w historii muzyki niż to, które zajmował dotychczas. Jego pozycja zaczyna się powoli zmieniać dzięki liczniejszym nagraniom płytowym i publikacjom na temat kompozytora.

Tellefsen dbał o to, by jego kompozycje zachowały się dla przyszłych pokoleń, i sam przesyłał wydane drukiem utwory do Norwegii. Większość jego twórczości jest przechowywana w Bibliotece Uniwersyteckiej w Trondheim, w trondheimskim Muzeum Muzyki Ringve oraz w Bibliotece Narodowej w Oslo.