Kompozytorzy / Edvard Grieg / Katalog miejsc
Dwór w Landås
Letni dom rodziny Griegów u stóp wzgórza Ulriken. Letnisko posiadało obszerne tereny zielone z ogrodem ziołowym i kwiatowym. Rodzina spędzała tu czas od kwietnia do października. Na początku XIX w. odziedziczony po kądzieli przez rodzinę Hagerupów, po których posiadłość przeszła na matkę Edvarda, Gesine. W Landås 15-letni Edward po raz pierwszy spotkał legendarnego wirtuoza skrzypiec Ole Bulla, który pewnego letniego dnia przyjechał z gościną na wspaniałym koniu arabskim. Grieg zapamiętał, że kiedy podali sobie ręce coś jakby prąd elektryczny wstrząstnęło jego ciałem. Bull nie przywiózł swoich skrzypiec, ale opowiadał pasjonujące historie o swoich podróżach koncertowych zwłaszcza w Ameryce, co rozbudziło wyobraźnię młodego kompozytora. Kiedy usłyszał, że Edward komponuje, skrzypek kazał mu zagrać jeden ze swoich wczesnych utworach. Po jego wykonaniu i cichej rozmowie z jego rodzicami podszedł do Edwarda i powiedział „Jedziesz do Lipska, aby zostać artystą“.
Wielokrotnie później Grieg powracał myślą do tamtej wizyty Ole Bulla w Landås, która zadecydowała o jego studiach w Lipskim Konserwatorium i późniejszej karierze. Po powrocie ze studiów Grieg często spędzał czas w Landås, gdzie komponował. Jednym z ważniejszych utworów napisanych podczas lata 1870 r. spędzonego w rodzinnej posiadłości były cztery pieśni, trzy z nich do tekstu Bjørnsona: Dzień dobry op. 21 nr 2, Pierwsze spotkanie op. 21 nr 1 i Z Monte Pincio op. 39 nr 1, czwarta pieśń Odalisque została wydana dopiero po śmierci kompozytora jako CW 125. W 1871 r. skomponował w tym miejscu również Obrazki z życia wiejskiego op.19, jeden z pierwszych fortepianowych cyklów, w którym widać tak wyraźnie wpływy norweskiej muzyki ludowej i oryginalnego języka harmoniczego Griega. Materiał muzyczny jednego z utworów z tego cyklu W górach przypomina melodię ludową Brita Valaas zanotowaną przez zbieracza norweskich pieśni Ludviga Mathiasa Lindemana, chociaż Grieg w tym wypadku posłużył się własną inwencją kompozytorską. Doprowadziło to parę lat później do nieporozumień, gdy francuski kompozytor Edouard Lalo będąc przekonanym, że jest to oryginalna melodia norweskiego użył jej w swojej Rapsodii Norweskiej na orkiestrę. Rodzice Griega sprzedali posiadłość w 1872 r. i przeprowadzili się do dzielnicy Sandviken w Bergen.
-
Dwór w Landås (1860), zbiory Biblioteki Publicznej w Bergen.
-
Dwór w Landås, szkic Edvarda Griega (1862), zbiory Biblioteki Publicznej w Bergen.
-
Edvard Grieg, portret ok. 1870, zbiory Biblioteki Publicznej w Bergen.
-
Edvard Grieg, portret ok. 1870, zbiory Biblioteki Publicznej w Bergen.
-
Ole Bull, portret ok. 1896 (creative commons).
-
Rodzina Griegów Landås. Od lewej John, Elisabeth, Maren, Gesine, Alexander, Edvardine Kühle, Christiane Riis (1865), zbiory Biblioteki Publicznej w Bergen.