Trasa Rodzina

Fryderyk Chopin całe swoje dzieciństwo i lata młodzieńcze przeżył w Warszawie. Mikołaj i Justyna Chopinowie przez kilka lat po ślubie w 1806 r. spędzali czas przemieszczając się często wraz ze swą chlebodawczynią – hrabiną Ludwiką Skarbek – pomiędzy stolicą a Żelazową Wolą, gdzie hrabina miała majątek. Podczas jednego z takich pobytów w Warszawie na świat przyszła najstarsza siostra Fryderyka, Ludwika (w 1807 r.), w Żelazowej Woli w 1810 r., a może już w 1809 r. urodził się przyszyły wielki kompozytor. Data narodzin Fryderyka Chopina budzi od stuleci dyskusje. Pewne jest jednak to, że jesienią 1810 r. rodzina Chopinów na stałe przeniosła się do stolicy, Mikołaj bowiem otrzymał pracę jako kontraktowy nauczyciel języka francuskiego w Liceum Warszawskim.

Pierwszym adresem, pod jakim zamieszkali młodzi rodzice z dwójką dzieci, była tzw. Kamienica Jana Böhma przy ulicy Krakowskie Przedmieście nr 7 (wedle dzisiejszej numeracji). To tu przyszła na świat młodsza siostra Ludwiki i Fryderyka – Izabella.

Niedługo potem rodzina przeprowadziła się do Pałacu Saskiego – to tam bowiem swoją siedzibę miało Liceum Warszawskie, z którym pan Mikołaj związał się na dobre. W skrzydłach Pałacu mieszkało wielu profesorów Liceum. W Pałacu urodziła się najmłodsza córka państwa Chopinów, Emilia. Tutaj także objawił się po raz pierwszy wielki muzyczny talent małego Fryderyka.

W marcu 1817 r. Liceum Warszawskie zostało przeniesione z Pałacu Saskiego do Pałacu Kazimierzowskiego – wraz ze szkołą zaś przeprowadzili się wszyscy nauczyciele z rodzinami. Chopinowie zajęli lokal pod numerem 18, na drugim piętrze w centralnej części budynku zwanego dziś „porektorskim”. Wśród ich sąsiadów znaleźli się m.in. rektor Liceum, Samuel Bogumił Linde, a także liczna rodzina Kolbergów – z młodymi Kolbergami Fryderyk nawiązał miłą, bliską znajomość.

W Pałacu Kazimierzowskim spędził przyszły kompozytor niemal cały okres dorastania. Rodzinne szczęście przygasło w roku 1827, gdy na gruźlicę zmarła najmłodsza córeczka Chopinów, Emilia. Z mieszkania, przywołującego nazbyt wiele bolesnych wspomnień, Chopinowie przeprowadzili się wówczas do Pałacu Czapskich/ Krasińskich przy Krakowskim Przedmieściu nr 5. To miejsce okazało się ostatnim warszawskim adresem Fryderyka Chopina, który stąd właśnie 2 listopada 1830 r. udał się z bagażem na Pocztę Saską, następnie zaś w kierunku rogatek wolskich, gdzie wsiadł do dyliżansu, opuszczając Polskę na zawsze.

Poza adresami mieszkań Fryderyka wiążą się – choć mniej dosłownie – z ową trasą wiodącą śladami jego najbliższych jeszcze cztery miejsca: cmentarz Powązkowski, gdzie pochowane są zarówno jego siostry, jak i rodzice, kościół św. Krzyża, w którym w urnie spoczywa serce Fryderyka Chopina, a także pomnik kompozytora w Łazienkach Królewskich i Muzeum Fryderyka Chopina przy ulicy Okólnik – wypełnione jego symboliczną obecnością.