Kompozytorzy / Fryderyk Chopin / Katalog miejsc

Powązki

W XVIII w. porozkwitały w Warszawie piękne ogrody, na których zakładanie moda przywędrowała z Francji. Do najpiękniejszych należał ten założony we wsi Powązki przez Izabelę z Flemingów księżną Adamową Czartoryską, generałową ziem podolskich (generałowa, urządzając ów ogród, rywalizowała przy tym zacięcie z Elżbietą księżną Lubomirską, właścicielką konkurencyjnego ogrodu we wsi Mokotów, z francuska przezwanej Mon Coteau).

Powązkowski sielankowy ogród urządzony był przemyślnie i przepysznie, zachwycając poetów (w tym przez samego Stanisława Trembeckiego, nadwornego wierszopisa króla Stanisława Augusta Potockiego), gości z kraju oraz z zagranicy. „Powązki wyglądają jak mała wieś, ukryta w lasku pomiędzy jeziorami i strumieniami – relacjonował jeden z nich, Johann Bernoulli. – Z wyjątkiem kilku naśladowanych ruin nie widać tu nic prócz prostych, drewnianych, słomą krytych chat wiejskich. Wewnątrz atoli chatki te uderzają tak olśniewającym przepychem umeblowania, że nie widziałem nic wspanialszego”. W chatach mieszkali sama księżna, jej starsze dzieci i przyjaciele.

Losy Powązek odmieniło jednak tragiczne wydarzenie – w 1780 r. w pożarze jednej z chat zginęła księżniczka Teresa. Jej zrozpaczona matka przeniosła się na stałe do Warszawy, do Pałacu Błękitnego, a przed powstaniem kościuszkowskim wszelkie dobra z powązkowskiego ogrodu wywiozła do Puław. Dziesięć lat później, w 1790 r., na Powązkach założony został cmentarz – dziś najstarsza nekropolia warszawska.

Na Powązkach pochowanych jest wiele osób bliskich Fryderykowi Chopinowi: przede wszystkim jego rodzice. Jeszcze na początku wieku XX Mikołaj i Justyna Chopinowie pochowani byli w Katakumbach. „Miejsce ich wiecznego spoczynku – opisywał Ferdynand Hoesick, oprowadzany po grobach rodzinnych przez Antoniego Jędrzejewicza – w górnej kondygnacji, mianowicie w drugim szeregu pod sklepieniem oznaczone jest dwiema wmurowanemi tuż obok siebie czarnemi, marmurowemi tablicami. Napisy na nich wyryte złotemi literami, dziś poczerniałemi zupełnie, z trudnością dadzą się odczytać. Pierwszy z nich, po prawej stronie, głosi, co następuje:

»Cieniom ś. p. Mikołaja Chopin
Akademii Duchownej Rzymsko-Katolic.
Członka Komitetu Egzaminacyjnego
Urodzonego w Nancy 1776
Zmarłego w Warszawie 1844
Wieczne spocznienie«.

Obok po lewej stronie, znajduje się takaż tablica z czarnego marmuru, za którą spoczywa: »Justyna z Krzyżanowskich Chopin«”.

Od 1948 r., ponieważ część Katakumb zagrożona była zawaleniem, rodzice kompozytora spoczęli w nowym grobie na tyłach kościoła św. Karola Boromeusza.

Na Powązkach pochowane zostały także wszystkie trzy siostry Fryderyka – najstarsza Ludwika, młodsza Izabella i zgasła przedwcześnie Emilia, jego szwagrowie, chrześniak – syn Ludwiki, zmarły w 17. roku życia Fryderyk Jędrzejewicz, i siostrzenica, Ludwika z Jędrzejewiczów Ciechomska („Ona to – opowiadał Ferdynandowi Hoesickowi Antoni Jędrzejewicz – była z matką moją w roku 1849 w Paryżu przy śmierci wuja Fryderyka. Od najwcześniejszych lat miała ogromny talent do rzeźby. Już jako dziecko, gdy była z rodzicami w Paryżu u rzeźbiarza Clesingera, ożenionego z córką pani Sand, zdumiewała wszystkich swemi karykaturami. W Warszawie brała początkowo lekcje rzeźby u Hegla, potem u Myszkowskiego. Po śmierci dziadka, Mikołaja Chopina, postanowiono umieścić nad tablicą płaskorzeźbę, wyobrażającą oblicze zmarłego. Płaskorzeźbę tę miała wykonać siostra moja, Ludwika, a miała ją wykonać z pamięci. Niestety, ile razy zaczynała rzeźbić, zawsze dostawała ataków sercowych tak, iż w końcu musiała roboty tej zaniechać…”).

Spoczęli nadto na Powązkach i hrabia Fryderyk Skarbek, i nauczyciele Fryderyka (wśród nich zarówno Wojciech Żywny, jak i Józef Elsner), i jego przyjaciele z lat szkolnych, i bliscy znajomi jego rodziny.

Miejsce Kategoria
Antonin Dwory / Pałace / Zamki
Belweder Występy
Bielany, klasztor ojców Kamedułów Kościoły / Miejsca kultu
„Botanika” Inne
Brochów Kościoły / Miejsca kultu
Cukiernia Lourse’a Kawiarnie
Dom Dmuszewskiego Mieszkania
Dom Dziewanowskich Mieszkania
Duszniki Zdrój Hotele / Zajazdy
Gdańsk Hotele / Zajazdy
Golub Inne
„Honoratka” Kawiarnie
Hotel Wileński Hotele / Zajazdy
Kalisz Inne
Kamienica Jana Böhma Mieszkania
Kikół Dwory / Pałace / Zamki
Konserwatorium Występy
Kościół ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy Kościoły / Miejsca kultu
Kościół Panien Wizytek Kościoły / Miejsca kultu
Kościół pw. Świętego Krzyża Kościoły / Miejsca kultu
Kowalewo Dwory / Pałace / Zamki
Kozłowo Dwory / Pałace / Zamki
Kraków Inne
Księgarnia Antoniego Brzeziny Wydawcy / Księgarnie
Księgarnia Dal Trozza Wydawcy / Księgarnie
Księgarnia Franciszka Klukowskiego Wydawcy / Księgarnie
Księgarnia Magnusa Wydawcy / Księgarnie
Mieszkanie Alfonsa Brandta Mieszkania
Mieszkanie Dominika Magnuszewskiego Mieszkania
Mieszkanie Fryderyka Skarbka Mieszkania
Mieszkanie Gładkowskich Mieszkania
Mieszkanie Jana Matuszyńskiego Mieszkania
Mieszkanie Kolbergów Mieszkania
Mieszkanie Marcela Celińskiego Mieszkania
Mieszkanie Maurycego Mochnackiego Mieszkania
Mieszkanie rodziców Józefa Reinschmidta Mieszkania
Mieszkanie Stefana Witwickiego Mieszkania
Mieszkanie Wojciecha Żywnego Mieszkania
Muzeum Fryderyka Chopina Inne
Obory Kościoły / Miejsca kultu
Obrowo Dwory / Pałace / Zamki
Ojców Inne
Pałac Błękitny Dwory / Pałace / Zamki
Pałac Brühla Występy
Pałac Czapskich/ Krasińskich Dwory / Pałace / Zamki, Występy
Pałac Jabłonowskich Dwory / Pałace / Zamki
Pałac Kazimierzowski Mieszkania
Pałac Namiestnikowski Występy
Pałac Pruszaków Dwory / Pałace / Zamki
Pałac Saski Mieszkania
Pałac Staszica Dwory / Pałace / Zamki
Pieskowa Skała Inne
Plebania Kościoła pw. św. Jadwigi w Milanówku Inne
Płock Inne
Poczta Saska
Inne
„Pod Kopciuszkiem” i „Dziurka” Kawiarnie
Pomnik Fryderyka Chopina, Muzeum Łazienki Królewskie Inne
Poturzyn Dwory / Pałace / Zamki
Powązki Cmentarze
Poznań Inne
Resursa Kupiecka „Stara” Występy
Rogatki Wolskie Inne
Rościszewo Dwory / Pałace / Zamki
Salon Kickich Dwory / Pałace / Zamki
Sanniki Dwory / Pałace / Zamki
Skład instrumentów Buchholtza Inne
Ślizgawka Inne
Sochaczew Inne
Sokołowo Dwory / Pałace / Zamki
Strzyżew Dwory / Pałace / Zamki
Szafarnia Dwory / Pałace / Zamki
Sztycharnia księdza Izydora Józefa Cybulskiego i Antoniego Płacheckiego Edukacja
Teatr Narodowy Występy
Toruń Inne
Turzno Dwory / Pałace / Zamki
„U Brzezińskiej” Kawiarnie
Ugoszcz
Dwory / Pałace / Zamki
Waplewo Dwory / Pałace / Zamki
Warszawa Inne
Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności Występy
„Wiejska Kawa” Kawiarnie
Wieliczka Inne
Wrocław Występy
Żelazowa Wola
Mieszkania
Żychlin Dwory / Pałace / Zamki