Kompozytorzy / Arne Nordheim / Katalog miejsc
Opera Norweska w Teatrze Ludowym
Teatr Ludowy (Folketeatret) na Youngstorget w Oslo oddano do użytku w 1935 roku, lecz w początkowym okresie ze względu na trudności finansowe wykorzystywano go jako lokal kinowy. W latach 1952–1959 w sali urządzano przedstawienia teatralne, niemniej w końcu przegrała ona w konkurencji z pozostałymi teatrami w mieście.
W 1959 roku pomieszczenia wynajęła Opera Norweska (Den Norske Opera), którą powołano w roku 1957 z Kirsten Flagstad jako pierwszym dyrektorem. Arne Nordheim pracował wówczas jako recenzent muzyczny w „Morgenposten” i opisywał spektakle otwierające działalność opery. Zresztą, póki udzielał się czynnie jako krytyk muzyczny, regularnie opisywał także przedstawienia operowe.
W 1974 roku Nordheim otrzymał zamówienie na muzykę do baletu w choreografii Glena Tetleya. Strender (Plaże) miały swoje prawykonanie 13 lutego 1974, a główną rolę tańczyła Marte Sæter, która otrzymała za nią norweską Nagrodę Krytyków. Balet wystawiono później w Wiedniu oraz na pożegnalnym benefisie tancerki w Operze Norweskiej w 1985 roku. Nordheim zbudował muzykę baletową z dwóch wcześniejszych swoich utworów elektroakustycznych, mianowicie z Response I na dwie perkusje i taśmę oraz elektrofoniczny Solitaire. Balet był w późniejszych latach wystawiany wielokrotnie, ostatnio w 2001 roku.
Glen Tetley był amerykańskim tancerzem, który przyjechał do Europy w początkach lat sześćdziesiątych ubiegłego stulecia po imponującej karierze w USA. W roku 1962 odniósł przełomowy sukces choreografią do baletu Pierre Lunaire i przez jakiś czas był szefem artystycznym Niderlandzkiego Teatru Tańca w Hadze. Od 1966 roku był związany z londyńskim Baletem Rambert, by w 1973 roku przejąć kierownictwo baletu w Stuttgarcie. Tak bardzo zachwycił się muzyką Arnego Nordheima, że postarał się o zamówienia u niego dla zespołów baletowych, którymi kierował. W 1979 roku kontynuował współpracę z kompozytorem przy balecie Stormen (Burza), który miał prapremierę w Schwetzingen. Rok później balet wystawiono także w Operze Norweskiej. Odniósł nie tylko jeden z największych sukcesów pośród spektakli zespołu baletowego opery, stał się w dodatku jego wizytówką. Dostał znakomite recenzje, a publiczność ustawiała się w długie kolejki po bilety, które sprzedawane były wręcz przez koników. W 1981 roku Balet Narodowy wystąpił z tym przedstawieniem na Festiwalu Bergeńskim. Burza była w następnych dziesięciu, piętnastu latach wystawiana wielokrotnie w nowych opracowaniach i naturalnie pokazywana w czasie tournées po USA, Włoszech, Danii, Finlandii i Niemczech. Na wiosnę 2006 roku po raz ostatni znalazła się w programie starej opery w Teatrze Ludowym.
W roku 2008 zespół opery przeniósł się do nowego gmachu w Bjørvika. Jednocześnie odpowiedzialność za dawniejszą spółkę akcyjną „Opera Norweska” całkowicie przejęło państwo. Nastąpiła też zmiana nazwy na Norweską Operę i Balet (Den Norske Opera & Ballett), by podkreślić równouprawnienie obu form wyrazu artystycznego. Obecny adres instytucji to: Kirsten Flagstads plass 1, 0150 Oslo.
-
Nordheim na zdjęciu Jona Haugego w 1981 roku. Koła zębate i oznaczenia metrum mają unaocznić, że poszczególne cztery muzyczne składowe „Burzy” poruszają się z różną prędkością w przestrzeni i nigdy nie spotykają się w ten sam sposób. Centrum Arnego Nordheima.
-
Stormen (Burza) w inscenizacji Glena Tetleya z muzyką Arnego Nordheima stała się jednym z największych sukcesów Norweskiego Baletu Operowego w kraju i poza jego granicami.
-
Teatr Ludowy. (creative commons)