Kompozytorzy / Arne Nordheim / Katalog miejsc

Centrum Kultury Storedal

Centrum Kultury Storedal to park i obszar odbioru kultury położony w Skjebergu pod Sarpsborgiem. Stworzyli je artyści, naukowcy przyrodnicy i architekci krajobrazu, aby odwiedzający mogli przeżywać przyrodę i sztukę w jednym miejscu. Przeznaczone jest dla wszystkich, lecz przede wszystkim dostosowane do możliwości niewidomych i niedowidzących.

Powstanie Centrum sfinansował wirtuoz akordeonu Erling Stordahl, a zostało otwarte w 1970 roku. Stordahl zaniewidział w wieku trzynastu lat i przez resztę życia wykazywał, że ślepota nie musi być w niczym przeszkodą. W początkach lat sześćdziesiątych XX wieku oddał się zagadnieniu zaangażowania niewidomych w sport.

Kiedy Stordahl przejął po ojcu dziedziczne gospodarstwo w Storedal, postanowił zbudować tam Centrum Kultury dla upamiętnienia króla Magnusa Ślepego, który, jak twierdzi w sagach Snorre, urodził się właśnie w Storedal w 1117 roku. Stordahl zaangażował naukowców i artystów do stworzenia obszaru, w którym znajduje się ogród zmysłów z 200 różnymi roślinami, park rysunków naskalnych i zintegrowany z krajobrazem amfiteatr. Dominującym punktem jest jednak rzeźba dźwiękowa wysokości 19,5 metrów Ode til Lyset (Oda do światła) stworzona przez Arnolda Haukelanda i Arnego Nordheima.

W 1965 roku Stordahl skontaktował się z rzeźbiarzem Arnoldem Haukelandem, żeby zamówić pomnik Magnusa Ślepego. W rezultacie powstała rzeźba, na którą składają się dwa wysokie, czarne, symetryczne wsporniki przypominające ramiona wzniesione w geście rozpaczy ku niebu. Spomiędzy nich wystrzela srebrny oszczep niby światło zwyciężające bezsilność. Aby tę rzeźbę mogli także odbierać niewidomi, Stordahl skontaktował się z Arne Nordheimem i poprosił o stworzenie jej obrazu dźwiękowego. Pomysł polegał na tym, żeby niewidomi poprzez dźwięki odbierali kształty i formę rzeźby. Przez następne cztery lata Nordheim pracował z inżynierami z Laboratorium Akustycznego przy Politechnice w Trondheim, żeby zrealizować ideę Haukelanda. Kompozytor odbył też wiele podróży studyjnych po europejskich studiach elektroakustycznych, by przedyskutować i wypracować program dźwiękowy.

Rzeźbę wyposażono w fotokomórki rejestrujące zmienne warunki świetlne. Informacja o warunkach świetlnych i meteorologicznych, przekazywana z fotokomórek, wpływa na odtwarzanie elektroakustycznej muzyki Nordheima, pochodzącej z dwóch taśm o różnej długości. Oznacza to, że obraz dźwiękowy, który powstaje przy uruchomieniu obu taśm równocześnie, powtórzy się dopiero po dłuższym czasie, kiedy taśmy spotkają się w punkcie startu. Tu po raz pierwszy Nordheim użył kompozytorskiej „techniki nieskończoności”, którą później rozwinął i zastosował w Poly-poly (1970), muzyce dla skandynawskiego pawilonu podczas wystawy światowej EXPO w Osace.

Odtwarzane z obu taśm dźwięki wydobywają się na zewnątrz przez 24 głośniki, umiejscowione na unoszącym się w powietrzu wokół rzeźby w połowie jej wysokości pierścieniu z nierdzewnej stali.

Obecnie odtwarzanie muzyki regulowane jest z komputera, a jego serwisowaniem zajmuje się Sigurd Saue z Trondheim.

Miejsce Kategoria
Akademia Muzyczna im. Karola Szymanowskiego Edukacja
Aula Uniwersytecka Inne
Biblioteka Narodowa Edukacja
Brekstad w gminie Ørland Inne
British Broadcasting Corporation Radio / Telewizja
Centrum Kennedy'ego Występy
Centrum Kultury Storedal Inne
Centrum Sztuki im. Henie i Onstada w Baerum Edukacja
Concertgebouw Występy
Dawna Loża (Gamle Logen) Występy
Dom Artystów Inne
Dom Misyjny Calmeyergaten Występy
Festiwal w Bayreuth Występy
Festiwal w Bergen Występy
Filharmonia Warmińsko-Mazurska im. Feliksa Nowowiejskiego Występy
Filharmonia w Oslo Występy
Grieghallen Występy
„Grota” Mieszkania
Håkonshallen Występy
Hergisheim
Mieszkania
Izraelskie Radio Radio / Telewizja
Izraelski Instytut Muzyczny Inne
Jerozolimska Akademia Muzyki i Tańca im. Samuela Rubina Inne
Jerozolimska Orkiestra Symfoniczna IBA Występy
Katedra Nidaros Kościoły / Miejsca kultu
Kawiarnia Teatralna Kawiarnie
Konserwatorium Muzyczne w Oslo Edukacja
Konsulat Generalny w Nowym Jorku Inne
Kościół katedralny w Oslo Kościoły / Miejsca kultu
Kościół w Larviku Kościoły / Miejsca kultu
Królewska Akademia Muzyczna Edukacja
Lillehammer – Igrzyska Olimpijskie Inne
Międzynarodowa Akademia Bachowska Występy
Niderlandzki Teatr Tańca
Norweska Rada Kultury Inne
Norweska Wyższa Szkoła Muzyczna (NMH) Edukacja
NOTAM Edukacja
NRK, radio i telewizja Radio / Telewizja
Obserwatorium Inne
Oczyszczalnia ścieków Bekkelaget Inne
Olavsgate 3, Larvik Inne
Opera Norweska Inne
Opera Norweska w Teatrze Ludowym Występy
Orkiestra Filharmoniczna w Los Angeles Występy
Orkiestra Symfoniczna Radia Południowo–Zachodnich Niemiec (SWR) Występy
Orkiestra Wirtemberskiej Opery Państwowej Występy
Øvre Jegersborggate 13, Larvik Inne
Pałac Koncertowy Występy
Quality Hotel Grand Farris Hotele / Zajazdy
Radio Szwedzkie Radio / Telewizja
Radiowa Orkiestra Symfoniczna w Kopenhadze
Ratusz Miejski w Gdańsku Inne
„Rendezvous” na smyczki
Występy
Sala Kongresowa w Osace
Santori Horu (Suntory Hall) Występy
Ściana Płaczu Kościoły / Miejsca kultu
Stołeczny Ratusz Inne
Stowarzyszenie „Nowa Muzyka”
Studio Eksperymentalne Polskiego Radia
Radio / Telewizja
Szkoła powszechna
Edukacja, Inne
Teatr Loża Miejsca wykonań
Teatr Narodowy Miejsca wykonań
Teatr Norweski I Inne
Teatr Norweski II Inne
Teatro La Fenice Miejsca wykonań
Teatr Scena Narodowa Występy
Towarzystwo im. Witolda Lutosławskiego Inne
Trydent Inne
„Uciecha” Inne
Uniwersytet Techniczno-Przyrodniczy NTNU Edukacja
Warszawska Jesień Miejsca wykonań
Wydawnictwo Wilhelma Hansena Wydawcy / Księgarnie
Związek Kompozytorów Norweskich Inne