Kompozytorzy / Fryderyk Chopin / Katalog miejsc

Sanniki

Sanniki położone są 30 km na północny zachód od Sochaczewa (ok. 90 km od Warszawy). W średniowieczu była to jedna z wielu osad należących do książąt mazowieckich (linii płockiej). Gdy ziemia gostynińska została wcielona do Korony, Sanniki stały się wsią królewską dzierżawioną przez kilka wieków przez szlachtę. Szczególną rolę w rozwoju Sannik odegrała rodzina Pruszaków, która przybyła w te strony z Pomorza Gdańskiego. Od 1752 r. dzierżawcą wsi był kasztelan gdański, Tomasz Pruszak, po którym dobra odziedziczył bratanek, Aleksander (w 1808 r. wykupił dzierżawę).

Rodzinę Chopinów i Pruszaków łączyły bliskie więzi. Zaledwie 7 km od Sannik znajduje się Kiernozia, miejscowość w której w okresie kawalerskim ojciec Fryderyka, Mikołaj Chopin był guwernerem u rodziny Łęczyńskich. Jak zauważa Piotr Mysłakowski, biorąc pod uwagę bliskość obu miejscowości można przypuszczać, że Mikołaj poznał rodzinę Pruszaków jeszcze przed rozpoczęciem pracy u Skarbków w Żelazowej Woli w 1802 r. Fryderyk często bywał w warszawskim domu Pruszaków znajdującym się przy ul. Marszałkowskiej. Konstanty, syn Aleksandra Pruszaka, był bardzo bliskim przyjacielem i kolegą szkolnym kompozytora. Obaj chłopcy uczyli się w Liceum Warszawskim, a Konstanty (nazywany „Kostusiem”) był również uczniem Mikołaja Chopina, ojca Fryderyka.

W 1828 r. na zaproszenie Pruszaków Chopin spędził w Sannikach wakacje w towarzystwie dzieci gospodarzy: Kostusia i Olesi. W jednym z listów do Woyciechowskiego napisał: „Byłem wówczas w Sannikach u Pruszaków. Całe tam lato spędziłem. O zabawie tamtejszej nic Ci nie piszę, byłeś i Ty w Sannikach”. Fryderyk oprócz licznych rozrywek oddawał się pracy nad swoimi kompozycjami: Rondem C-dur w wersji na 2 fortepiany oraz Triem g-moll, które było wówczas jeszcze nieukończone. W okresie od 1826 do 1829 r. Chopin studiował kompozycję pod okiem Józefa Elsnera w Szkole Głównej Muzyki w Warszawie, i przygotowanie tych utworów było zapewne częścią zadania, z którego musiał wywiązać się w ramach szkolnych obowiązków. W dworach ziemiańskich częstym wyposażeniem salonu był fortepian, dlatego w Sannikach kompozytor zapewne miał możliwość gry na instrumencie. Obecnie w Pałacu prezentowany jest fortepian wyprodukowany przez firmę Antoniego Zakrzewskiego, na którym, wedle tradycji rodziny Pruszaków, grywał sam Chopin.

Z pobytem Chopina w Sannikach wiąże się historia obyczajowa. Fryderyk często wychodził na spacery w towarzystwie guwernantki, co stało się źródłem plotek. Pod koniec grudnia 1828 r. w liście do Woyciechowskiego kompozytor z charakterystycznym dla siebie dowcipem relacjonował: „N. unieszczęśliwił pannę guwernantkę w domu [Pruszaków] przy ul. Marszałkowskiej. Panna ma dziecinę w brzuszku, a hrabina, czyli pani domu, nie chce widzieć więcej uwodziciela. Ale najlepsze w tym, że poprzednio myślano, iż rzeczywiście wydawało się, jakobym ja był uwodzicielem, ponieważ byłem dłużej niż miesiąc w Sannikach i zawsze z guwernantką wychodziłem do ogrodu na przechadzkę. Ale chodziłem na przechadzkę i nic więcej. Ona nie jest zachwycająca. Ja, niedołęga, nie miałem apetytu.” Cała sprawa szybko się wyjaśniła i Fryderyk został uwolniony od podejrzeń. Echem tej historii jest postawiona w 2014 r. na terenie parku rzeźba autorstwa Bartłomieja Kurzei, która przedstawia grającego na fortepianie Fryderyka i zasłuchaną guwernantkę państwa Pruszaków.

Do niedawna sądzono, że dwór Pruszaków w którym gościł Chopin nie zachował się, a ocalałym do dzisiaj budynkiem jest pałac z 1910 r. zbudowany według projektu Władysława Marconiego. Najnowsze badania potwierdziły, że pałac w Sannikach został wzniesiony w ostatniej ćwierci XVIII w. Dzięki temu można stwierdzić, że to właśnie w tym budynku Fryderyk Chopin spędził wakacje w 1828 r. Klasycystyczny pałac Pruszaków był pierwszą na polskich ziemiach budowlą stylizowaną na włoską willę. Po 1831 r. dobudowano północne skrzydło oraz wieżę z pawilonem. W 1882 r. do boku skrzydła północnego i części wschodniej Pałacu dostawiono dwie przybudówki. W takim kształcie pałac zachował się do dzisiaj. Na pamiątkę pobytu kompozytora ówcześni właściciele Pałacu, państwo Dziewulscy, wmurowali w 1925 r. nad wejściem do wieży tablicę z napisem: „W tym dworze mieszkał Fryderyk Chopin w 1828 roku”. W 1930 r. w Pałacu gościł Prezydent Ignacy Mościcki.

Po II wojnie światowej dobra sannickie przejął Skarb Państwa. Niestety budynek w tym czasie nie był poddawany remontom. Pałac został oddany do użytku Państwowemu Gospodarstwu Rolnemu, które przeznaczyło go na mieszkania dla pracowników i przedszkole. W 1976 r. zapadła decyzja o przeznaczeniu Sannik na ośrodek chopinowski. W lewym skrzydle wyremontowanego budynku w 1981 r. swoją siedzibę znalazł Dom Pracy Twórczej im. Fryderyka Chopina a także lokalne Koło Towarzystwa im. Fryderyka Chopina. W Pałacu zorganizowano również bibliotekę im. Mateusza Glińskiego, w której zbiorach znajdują się m.in. liczne publikacje dotyczące życia i twórczości Chopina. Dla upamiętnienia pobytu kompozytora, w 1985 r. w parku odsłonięto pomnik Chopina dłuta Ludwiki Kraskowskiej-Nitschowej.

Od 2011 do 2014 r. Pałac razem z otoczeniem parkowym został poddany gruntownej renowacji i adaptacji. Obecnie jest siedzibą Europejskiego Centrum Artystycznego im. F. Chopina, które organizuje wiele wydarzeń kulturalnych, a także zapewnia dogodne warunki dla działalności twórczej, edukacyjnej, naukowej i artystycznej. Sanniki są również ośrodkiem w którym kultywowana jest tradycja ludowa regionu. W pierwszą niedzielę czerwca organizowana jest każdego roku impreza folklorystyczna pod nazwą „Niedziela Sannicka”.

W Sannikach warto również zwiedzić XIX-wieczny neoklasycystyczny Kościół pw. Świętej Trójcy, znajdujący się naprzeciwko Pałacu.

Miejsce Kategoria
Antonin Dwory / Pałace / Zamki
Belweder Występy
Bielany, klasztor ojców Kamedułów Kościoły / Miejsca kultu
„Botanika” Inne
Brochów Kościoły / Miejsca kultu
Cukiernia Lourse’a Kawiarnie
Dom Dmuszewskiego Mieszkania
Dom Dziewanowskich Mieszkania
Duszniki Zdrój Hotele / Zajazdy
Gdańsk Hotele / Zajazdy
Golub Inne
„Honoratka” Kawiarnie
Hotel Wileński Hotele / Zajazdy
Kalisz Inne
Kamienica Jana Böhma Mieszkania
Kikół Dwory / Pałace / Zamki
Konserwatorium Występy
Kościół ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy Kościoły / Miejsca kultu
Kościół Panien Wizytek Kościoły / Miejsca kultu
Kościół pw. Świętego Krzyża Kościoły / Miejsca kultu
Kowalewo Dwory / Pałace / Zamki
Kozłowo Dwory / Pałace / Zamki
Kraków Inne
Księgarnia Antoniego Brzeziny Wydawcy / Księgarnie
Księgarnia Dal Trozza Wydawcy / Księgarnie
Księgarnia Franciszka Klukowskiego Wydawcy / Księgarnie
Księgarnia Magnusa Wydawcy / Księgarnie
Mieszkanie Alfonsa Brandta Mieszkania
Mieszkanie Dominika Magnuszewskiego Mieszkania
Mieszkanie Fryderyka Skarbka Mieszkania
Mieszkanie Gładkowskich Mieszkania
Mieszkanie Jana Matuszyńskiego Mieszkania
Mieszkanie Kolbergów Mieszkania
Mieszkanie Marcela Celińskiego Mieszkania
Mieszkanie Maurycego Mochnackiego Mieszkania
Mieszkanie rodziców Józefa Reinschmidta Mieszkania
Mieszkanie Stefana Witwickiego Mieszkania
Mieszkanie Wojciecha Żywnego Mieszkania
Muzeum Fryderyka Chopina Inne
Obory Kościoły / Miejsca kultu
Obrowo Dwory / Pałace / Zamki
Ojców Inne
Pałac Błękitny Dwory / Pałace / Zamki
Pałac Brühla Występy
Pałac Czapskich/ Krasińskich Dwory / Pałace / Zamki, Występy
Pałac Jabłonowskich Dwory / Pałace / Zamki
Pałac Kazimierzowski Mieszkania
Pałac Namiestnikowski Występy
Pałac Pruszaków Dwory / Pałace / Zamki
Pałac Saski Mieszkania
Pałac Staszica Dwory / Pałace / Zamki
Pieskowa Skała Inne
Plebania Kościoła pw. św. Jadwigi w Milanówku Inne
Płock Inne
Poczta Saska
Inne
„Pod Kopciuszkiem” i „Dziurka” Kawiarnie
Pomnik Fryderyka Chopina, Muzeum Łazienki Królewskie Inne
Poturzyn Dwory / Pałace / Zamki
Powązki Cmentarze
Poznań Inne
Resursa Kupiecka „Stara” Występy
Rogatki Wolskie Inne
Rościszewo Dwory / Pałace / Zamki
Salon Kickich Dwory / Pałace / Zamki
Sanniki Dwory / Pałace / Zamki
Skład instrumentów Buchholtza Inne
Ślizgawka Inne
Sochaczew Inne
Sokołowo Dwory / Pałace / Zamki
Strzyżew Dwory / Pałace / Zamki
Szafarnia Dwory / Pałace / Zamki
Sztycharnia księdza Izydora Józefa Cybulskiego i Antoniego Płacheckiego Edukacja
Teatr Narodowy Występy
Toruń Inne
Turzno Dwory / Pałace / Zamki
„U Brzezińskiej” Kawiarnie
Ugoszcz
Dwory / Pałace / Zamki
Waplewo Dwory / Pałace / Zamki
Warszawa Inne
Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności Występy
„Wiejska Kawa” Kawiarnie
Wieliczka Inne
Wrocław Występy
Żelazowa Wola
Mieszkania
Żychlin Dwory / Pałace / Zamki