Kompozytorzy / Fryderyk Chopin / Katalog miejsc

Kikół

Pierwszy raz Kikół wzmiankowany jest w dokumentach z 1236 r. jako Kychol. Prawdopodobnie gród założono na 10-metrowym wzniesieniu, na którym obecnie znajduje się murowany kościół parafialny z początku XX w. W połowie XIII w. Kikół został zniszczony w wyniku najazdów Prusów. W 1391 r. właścicielem tego terenu był rycerz Janusz z Kikoła, który 4 lata później sprzedał dobra Krzyżakom i w czasie wojny (1409–1411) walczył po stronie Zakonu.

Do rozwoju miejscowość przyczyniła się znacząco rodzina Zboińskich, a przede wszystkim Ignacy Antoni Zboiński – wojewoda płocki. Przejął on cześć Kikoła po śmieci ojca i w 1745 r. uzyskał zgodę króla Augusta III na lokowanie miasta. W 1790 r. wybudował, prawdopodobnie według projektu Stanisława Zawadzkiego, klasycystyczny pałac z ogrodem i oranżerią, który jest uważany za jeden z najpiękniejszych zabytków na ziemi dobrzyńskiej. W 1796 r. majątek przeszedł w ręce syna, Franciszka Ksawerego, który ufundował miejscowy murowany kościół, gdzie został po śmierci pochowany wraz z małżonką (Joanną z Grabieńskich). Niestety, świątynia nie zachowała się, a obecny neogotycki kościół pw. św. Wojciecha został wzniesiony w latach 1904–1909.

Od 1818 r. właścicielem dóbr był Karol Zboiński, do którego majątku przyjechał Fryderyk Chopin latem 1827 r. z Rościszewa, mając w planach dalszą podróż do Gdańska. Niestety nie zachowały się bliższe informacje o wizycie kompozytora w kikolskim pałacu. Być może Fryderyk odwiedzał to miejsce już wcześniej, w okresach letnich w 1824 i 1825 r., gdy przebywał na wakacjach w położonej zaledwie 30 km na północ Szafarni.

Z czasem majątek przeszedł w posiadanie innych rodzin. W 1855 r. właścicielami kikolskich dóbr zostali Piwniccy, a od 1902 r. byli to Nałęczowie. Za udział w powstaniu styczniowym Kikół utracił po 1867 r. prawa miejskie. W 1937 r. zadłużone dobra zostały zlicytowane i częściowo stały się własnością cukrowni Chełmica (pałac został przeznaczony na szkołę). Po II wojnie światowej Skarb Państwa przejął zniszczony budynek, który odrestaurowano w 1966 r. i przeznaczono na ośrodek wypoczynkowy. Obecnie zespół pałacowo-parkowy jest własnością prywatną.

Warto przypomnieć w tym miejscu, że ród Zboińskich miał pośredni, ale znaczący wpływ na losy rodziny Chopinów. Z linii wywodzącej się od Franciszka Zboińskiego, łowczego nadwornego koronnego, pochodził ostatni kasztelan płocki i senator – Franciszek Ksawery, który w 1800 r. zakupił od Skarbków dobra w Izbicy Kujawskiej. Mieszkająca tam od urodzenia Justyna Krzyżanowskiej (przyszła matka kompozytora), przeniosła się ze swoimi pracodawcami, rodziną Skarbków, do Żelazowej Woli, gdzie poznała Mikołaja Chopina. W 1827 r. Chopin udając się na Pomorze, odwiedził syna kasztelana płockiego, Karola Zboińskiego, właściciela dóbr Kikół. Kasztelan Franciszek Ksawery często jest błędnie utożsamiany (ze względu na te same imiona) z hrabią Zboińskim, który opiekował się Chopinem w Kowalewie i któremu towarzyszył prawdopodobnie kompozytor w podróży na Pomorze. Zboińscy, właściciele dóbr Kikół, wywodzili się od nadwornego łowczego, Franciszka, natomiast Zboińscy z Kozłowa (i Kowalewa) wywodzili się od brata łowczego, Jakuba.

Kikolski klasycystyczny pałac z ok. 1790 r., jest rzadko spotykanym na tym terenie typem rezydencji wiejskiej z charakterystycznym rzędem sześciu kolumn we wgłębnym portyku. Wewnątrz, w tzw. Sali Rycerskiej, na ścianach zachowały się iluzjonistyczne malatury z przełomu XVIII i XIX w. z motywami architektonicznymi. Pałac usytuowany jest na skarpie nad stawem w otoczeniu parku przekomponowanego na początku XX. w. wg projektu Stefana Celichowskiego.

W kościele pw. św. Wojciecha znajdują się epitafia ku czci Zboińskich (m.in. Ignacego Antoniego z 1796 r., Franciszka Ksawerego z 1818 r., Karola z 1850 r.), które zostały przeniesione z nieistniejącej już świątyni. Szczególnie cennym elementem wystroju świątyni jest rokokowa chrzcielnica z poł. XVIII w. oraz obraz ukrzyżowania z 1817 r.

Miejsce Kategoria
Antonin Dwory / Pałace / Zamki
Belweder Występy
Bielany, klasztor ojców Kamedułów Kościoły / Miejsca kultu
„Botanika” Inne
Brochów Kościoły / Miejsca kultu
Cukiernia Lourse’a Kawiarnie
Dom Dmuszewskiego Mieszkania
Dom Dziewanowskich Mieszkania
Duszniki Zdrój Hotele / Zajazdy
Gdańsk Hotele / Zajazdy
Golub Inne
„Honoratka” Kawiarnie
Hotel Wileński Hotele / Zajazdy
Kalisz Inne
Kamienica Jana Böhma Mieszkania
Kikół Dwory / Pałace / Zamki
Konserwatorium Występy
Kościół ewangelicko-augsburski Świętej Trójcy Kościoły / Miejsca kultu
Kościół Panien Wizytek Kościoły / Miejsca kultu
Kościół pw. Świętego Krzyża Kościoły / Miejsca kultu
Kowalewo Dwory / Pałace / Zamki
Kozłowo Dwory / Pałace / Zamki
Kraków Inne
Księgarnia Antoniego Brzeziny Wydawcy / Księgarnie
Księgarnia Dal Trozza Wydawcy / Księgarnie
Księgarnia Franciszka Klukowskiego Wydawcy / Księgarnie
Księgarnia Magnusa Wydawcy / Księgarnie
Mieszkanie Alfonsa Brandta Mieszkania
Mieszkanie Dominika Magnuszewskiego Mieszkania
Mieszkanie Fryderyka Skarbka Mieszkania
Mieszkanie Gładkowskich Mieszkania
Mieszkanie Jana Matuszyńskiego Mieszkania
Mieszkanie Kolbergów Mieszkania
Mieszkanie Marcela Celińskiego Mieszkania
Mieszkanie Maurycego Mochnackiego Mieszkania
Mieszkanie rodziców Józefa Reinschmidta Mieszkania
Mieszkanie Stefana Witwickiego Mieszkania
Mieszkanie Wojciecha Żywnego Mieszkania
Muzeum Fryderyka Chopina Inne
Obory Kościoły / Miejsca kultu
Obrowo Dwory / Pałace / Zamki
Ojców Inne
Pałac Błękitny Dwory / Pałace / Zamki
Pałac Brühla Występy
Pałac Czapskich/ Krasińskich Dwory / Pałace / Zamki, Występy
Pałac Jabłonowskich Dwory / Pałace / Zamki
Pałac Kazimierzowski Mieszkania
Pałac Namiestnikowski Występy
Pałac Pruszaków Dwory / Pałace / Zamki
Pałac Saski Mieszkania
Pałac Staszica Dwory / Pałace / Zamki
Pieskowa Skała Inne
Plebania Kościoła pw. św. Jadwigi w Milanówku Inne
Płock Inne
Poczta Saska
Inne
„Pod Kopciuszkiem” i „Dziurka” Kawiarnie
Pomnik Fryderyka Chopina, Muzeum Łazienki Królewskie Inne
Poturzyn Dwory / Pałace / Zamki
Powązki Cmentarze
Poznań Inne
Resursa Kupiecka „Stara” Występy
Rogatki Wolskie Inne
Rościszewo Dwory / Pałace / Zamki
Salon Kickich Dwory / Pałace / Zamki
Sanniki Dwory / Pałace / Zamki
Skład instrumentów Buchholtza Inne
Ślizgawka Inne
Sochaczew Inne
Sokołowo Dwory / Pałace / Zamki
Strzyżew Dwory / Pałace / Zamki
Szafarnia Dwory / Pałace / Zamki
Sztycharnia księdza Izydora Józefa Cybulskiego i Antoniego Płacheckiego Edukacja
Teatr Narodowy Występy
Toruń Inne
Turzno Dwory / Pałace / Zamki
„U Brzezińskiej” Kawiarnie
Ugoszcz
Dwory / Pałace / Zamki
Waplewo Dwory / Pałace / Zamki
Warszawa Inne
Warszawskie Towarzystwo Dobroczynności Występy
„Wiejska Kawa” Kawiarnie
Wieliczka Inne
Wrocław Występy
Żelazowa Wola
Mieszkania
Żychlin Dwory / Pałace / Zamki