Kompozytorzy / Witold Lutosławski / Katalog miejsc

Berlin

Jesienią 1952 roku Witold Lutosławski wydelegowany został do Berlina wschodniego na festiwal nowej muzyki połączony z kongresem kompozytorów NRD. Jako kompozytor i dyrygent powrócił tu dwie dekady później, zapraszany na koncerty autorskie przez orkiestrę Komische Oper w latach 1971 i 1974. W repertuarze Komische Oper znajdował się wówczas balet Kalejodoskop do muzyki wykorzystującej I Postludium Lutosławskiego (w przypadku utworów, których nie cenił najwyżej – a Postludium do takich należało – wyjątkowo zgadzał się na używanie ich przez choreografów). W 1980 roku Lutosławski wystąpił w Berlinie wschodnim raz jeszcze, z zespołem Staatskapelle. Zadyrygował wtedy Koncertem na orkiestrę, sprawiając publiczności niemałą niespodziankę. Podczas Intrady na sali zapanowało poruszenie, gdyż część publiczności doskonale znała tę muzykę i nagle odkryła jej źródło. Słuchacze rozpoznali sygnał programu zachodnioniemieckiej telewizji „ZDF-Magazin”, którego w NRD oficjalnie nie wolno było oglądać.

Kłopotliwe były początki kontaktów kompozytora z Berlinem Zachodnim. W lutym 1965 roku Lutosławski miał wystąpić z RIAS Kammerchor, współdyrygując Trzema poematami Henri Michaux, lecz odmówiono mu paszportu (w PRL dokumentów takich nie trzymało się w domu, lecz po każdej podróży należało niezwłocznie zwrócić je w stosownym Biurze Paszportowym). Powodem odmowy był organizator koncertu, czyli Sender Frieies Berlin (SFB); nazwa „radio wolnego Berlina” w oczach komunistycznych władz była aż nadto prowokacyjna. Nie budziły takiej reakcji inne zespoły, ale na zachodnioberliński debiut przyszło Lutosławskiemu czekać jeszcze 10 lat, a doszło do niego dzięki Berliner Philharmoniker.

Berliner Philharmoniker

Filharmonikami Lutosławski dyrygował w Berlinie najczęściej (1975, 1978, 1981, 1985, 1988). Wspólnie z nim i innymi dyrygentami zespół ten wykonał za życia Lutosławskiego 13 jego utworów. Berlińczykom przypadło też w udziale prawykonanie Les espaces du sommeil skomponowanego przez Lutosławskiego dla Dietera Fischera-Dieskaua, oni także utwór ten, pod batutą kompozytora, jako pierwsi nagrali, podobnie jak III Symfonię.

Dzięki Simonowi Rattle’owi Berlińska Filharmonia uczciła obchodzone w 2013 roku stulecie urodzin kompozytora. „Cały sezon 2012/2013 jest dla nas niezwykle ciekawy, mieliśmy bowiem okazję wykonać wiele utworów Witolda Lutosławskiego”, mówił szefujący orkiestrze Rattle. Na inaugurację wybrano III Symfonię i podczas prób – opowiadał dalej Rattle – „starsi członkowie zespołu podchodzili do mnie, by przyznać, że czują się zawstydzeni. Mówili, że pamiętają, jak Lutosławski przyjechał do Berlina i w listopadzie 1985 roku nagrywał tę symfonię z Filharmonikami. »Wówczas wydawało nam się, że to nie jest dobra muzyka, a to był taki miły człowiek. Uwielbialiśmy go, ale to, co pisał, zdawało nam się pozbawione sensu. Jak mogliśmy być tak głupi, tak zaślepieni?«”.

Miejsce Kategoria
Aix-en-Provence Występy
Aldeburgh Występy
Amsterdam Występy
Århus Edukacja
Aspen Występy
Austin Inne
Baranów Sandomierski Inne
Basztowa Miejsca wykonań
Bawarska Akademia Sztuk Pięknych Inne
Bazylea Inne
BBC i inne zespoły Występy
Belfast Inne
Berea Miejsca wykonań
Berlin Występy
Białystok Edukacja
Boston Występy
Brisbane Inne
Budapeszt Inne
Calgary Edukacja, Inne
Cambridge Inne
Celle Wydawcy / Księgarnie
Chicago Występy
Cincinnati Inne
Cleveland Występy
Dartington Edukacja
Donaueschingen Inne
Drezno Inne
Drozdowo Mieszkania
Düsseldorf Występy
Edynburg Inne
Evian Występy
Filharmonia Krakowska Miejsca wykonań
Filharmonia Monachijska
Miejsca wykonań, Występy
Filmografia Radio / Telewizja
Florencja Występy
Genewa Występy
Glasgow Inne
Graz Inne
Guildhall School of Music and Drama
Hagen Inne, Miejsca wykonań
Hamburg Inne
Hanover (New Hampshire) Inne
Helsinki Edukacja
Herkulessaal Miejsca wykonań, Występy
Houston Inne
Huddersfield Występy
Indianapolis Inne
Katowice Inne
Kazimierz nad Wisłą Inne
Kolonia Inne
Komorów Mieszkania
Kopenhaga Występy
Łagów Inne
Lancaster Występy
La Rochelle Występy
Leeds Występy
Lipsk Edukacja, Miejsca wykonań, Wydawcy / Księgarnie
Liverpool Występy
Lizbona Występy
Łomża Edukacja
London Sinfonietta Miejsca wykonań
Los Angeles Występy
Louisville (Kentucky) Inne
Lublin Występy
Lucerna Inne
Madryt Występy
Manchester Występy
Mediolan Występy
Mikołajki Inne
Montreal Występy
Moskwa Występy
Nowy Jork Występy
Odense Edukacja, Miejsca wykonań
Olsztyn Edukacja
Opio (k. Grasse) Mieszkania
Oslo Inne
Paryż Występy
Pittsburgh Występy
Polskie Wydawnictwo Muzyczne Wydawcy / Księgarnie
Poznań Inne
Praga Występy
Rotterdam Występy
Royal Albert Hall Miejsca wykonań, Występy
Royal Philharmonic Society
Występy
Ryga Miejsca wykonań
Rzym Inne
Saint Paul (Minnesota) Inne
Salzburg Inne
San Francisco Występy
Stawisko
Strasburg Występy
Sydney Występy
Szczecin Inne
Sztokholm Występy
Tanglewood Edukacja, Inne
Tokio Występy
Toronto Edukacja
Toruń Edukacja
Uniwersytet Jagielloński Edukacja
Villars-sur-Ollon Inne
Warszawa Inne, Miejsca wykonań, Mieszkania, Występy
Waszyngton Występy
Wawel Występy
Wehr koło Rheinfelden Inne
Wenecja Miejsca wykonań
Wiedeń Miejsca wykonań
Wrocław Inne, Miejsca wykonań
Wzdów Inne
Zagrzeb Miejsca wykonań
Zegrze Inne
Zurych Miejsca wykonań