Toronto

Relacja z Toronto z 1980 roku pozwala sobie wyobrazić, w jaki sposób Danuta i Witold Lutosławscy spędzali czas w podróżach koncertowych. „Przybyli do Toronto na przyjęcie w polskim konsulacie 12 kwietnia – wspominał flecista Robert Aitken pierwszy pobyt kompozytora – i pozostali w mieście aż do »Koncertu Nowej Muzyki« 19 kwietnia. Witold Lutosławski zajmował się w międzyczasie studentami kompozycji i w Walter Hall 18 kwietnia wygłosił wykład (a ponadto oczywiście odbywał próby przed koncertem). Niewiele wolnego czasu, jaki mu pozostawał, spędzał w pokoju hotelowym, komponując i robiąc korekty, natomiast jego żona Danuta codziennie przepisywała nuty”.

Ponownie Lutosławski wystąpił w Toronto 24 października 1993 roku. Koncert ten okazał się jego ostatnim. „Odbył się dzięki zaproszeniu do Montrealu, gdzie Uniwersytet McGill przyznał Lutosławskiemu honorowy doktorat. Nasz koncert odbywał się tydzień wcześniej – wspomina dalej Aitken. – Nagrało go kanadyjskie radio, planując wydanie jako płyty live. Nie wiedzieliśmy, że w pierwszym rzędzie zasiądzie rozkaszlana starsza pani… ani tego, że będzie to ostatni koncert, jakim zadyryguje Witold Lutoslawski. Z niemałym wysiłkiem usunęliśmy kasłanie i inne odgłosy, po czym New Music Concerts własnym sumptem opublikowała płytę w 1994 roku. Nasz fotograf André Leduc zrobił do niej serię zdjęć, a pozujący mu Witold z rozbawieniem przyjmował (bardzo) zabawne pozy”. W 2010 roku nagranie z tego koncertu, zawierające Partitę, Łańcuch II i Chatefleurs et chantefables, ukazało się nakładem Naxos.