Salzburg

Spośród trzech klasyków wiedeńskich Witold Lutosławski najmniejszą atencją darzył Mozarta. Tymczasem jemu właśnie zawdzięczał swoją pierwszą podróż do Austrii, gdyż w styczniu 1956 roku wydelegowano go do Salzburga na festiwal zorganizowany w dwusetną rocznicę urodzin twórcy Czarodziejskiego fletu. Po powrocie do kraju Lutosławski opisał swoje wrażenia w „Przeglądzie Kulturalnym”, co z dzisiejszej perspektywy mogłoby wydawać się nieco dziwne: 43-letni, w owym czasie najwybitniejszy żyjący polski kompozytor, udzielający się w roli recenzenta. Były to jednak pierwsze lata uchylenia się „żelaznej kurtyny” i nieoceniona była każda okazja poznania życia muzycznego po jej drugiej stronie.

Musiały upłynąć 32 lata, by Lutosławski powrócił do Salzburga, teraz już w swojej normalnej roli – jako kompozytor i dyrygent zaproszony na letni festiwal. Wprawdzie już w 1971 roku Salzburger Festspiele zwróciło się do niego z propozycją zamówienia utworu orkiestrowego, lecz przewidując, że nie będzie w stanie dotrzymać umówionego terminu, Lutosławski odmówił. Dopiero więc latem 1988 roku w Salzburgu odbył się bodaj najefektowniejszy z jego austriackich koncertów. Miał miejsce w roku jego 75. urodzin. Program był iście jubileuszowy, z udziałem dwóch solistów-gwiazd. Krystian Zimerman po raz pierwszy wykonał wtedy napisany przez Lutosławskiego na zamówienie Salzburger Festspiele Koncert fortepianowy, natomiast Anne-Sophie Mutter – Łańcuch II. Dialog na skrzypce i orkiestrę.