Katowice

Zniszczenie Warszawy spowodowało przeniesienie siedziby Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia ze stolicy do Katowic, gdzie pozostaje do dzisiaj. Z tego powodu Witold Lutosławski przyjeżdżał więc na Śląsk wielokrotnie. Tutaj po raz pierwszy wykonano I Symfonię i Pięć pieśni do słów Kazimiery Iłłakowiczówny – i to zarówno we wcześniejszej wersji z fortepianem, jak i późniejszej, z orkiestrą, a za każdym razem solistką była Krystyna Szostek-Radkowa. Sensację wzbudziła premiera Muzyki żałobnej, zaprezentowanej w marcu 1958 roku przez WOSPR pod dyrekcją Jana Krenza, który do napisania tego utworu kompozytora namówił. WOSPR jako pierwszy wykonał w całości II Symfonię.

Z katowickim WOSPR-em Lutosławski dojrzewał jako dyrygent symfoniczy. W 1952 roku, zachęcony przez Grzegorza Fitelberga, z zespołem tym nagrał dla Polskiego Radia Symfonię „Oxfordzką” Haydna oraz własne Wariacje symfoniczne. Poczynając od lat 60., śląscy muzycy wielokrotnie pracowali nad kolejnymi utworami Lutosławskiego pod jego dyrekcją. Wspólnie nagrali komplet płyt dla EMI w 1976 roku (dodatkową sensacją techniczną tego wydarzenia było pierwsze w Polsce użycie aparatury kwadrofonicznej). Z katowickimi muzykami Lutosławski skrupulatnie przygotowywał się też do premiery swojej IV Symfonii w Los Angeles.