Kompozytorzy / Witold Lutosławski / Katalog miejsc

Praga

Stolica Czech była pierwszym zagranicznym miastem, które doceniło kompozytorski talent Witolda Lutosławskiego. W 1948 roku podczas tournée WOSPR-u po ówczesnej Czechosłowacji Grzegorz Fitelberg wykonywał I Symfonię Lutosławskiego. Zagrał ją również w Pradze, gdzie pozostawić musiała po sobie wrażenie tak dobre, że kiedy polskie i czechosłowackie radia zawarły umowę o współpracy, to powołując się na jeden z jej punktów Czesi zamówili u Lutosławskiego utwór dla Praskiej Orkiestry Symfonicznej. Rezultatem była Uwertura smyczkowa wykonana 9 listopada 1949 w Pradze pod batutą Grzegorza Fitelberga, w obecności kompozytora.

Zamówienie gwarantowało kompozytorowi honorarium, ale przepisy dewizowe obowiązujące wówczas w tej części Europy sprawiły, że próba odebrania go okazała się przedsięwzięciem nad wyraz skomplikowanym, wymagającym ponadtygodniowego oczekiwania na pozwolenie Narodowego Banku. Po powrocie do Warszawy Lutosławskiego poinformowano również o tym, że jego obowiązkiem jest złożenie sprawozdania informującego władze o źródle dochodu uzyskanego w dewizach oraz sposobie, w jaki zostały one wydane.  

Złożonej operacji odbierania własnych pieniędzy Lutosławski podjął się dopiero w 1950 roku, gdy z ramienia Związku Kompozytorów Polskich udał się na „Pražské jaro” – festiwal muzyki klasycznej organizowany w Pradze od 1946 roku. Bywał wówczas na koncertach, ale także nudził się na posiedzeniach. Proradzieckie sympatie Czechów – rezultat antyniemieckiego nastawienia odziedziczonego z czasów monarchii habsburskiej – sprawiły, że z Pragi prowadzono działania propagujące wśród artystów radziecką ideologię. W 1950 roku przy okazji Praskiej Wiosny zorganizowano więc kolejną już konferencję, na której środowiska muzyczne z krajów pozostających pod wpływami ZSRR nakłaniano do przyjmowania i propagowania socrealizmu.

W 1957 roku Witold Lutosławski ponownie gościł na Praskiej Wiośnie, tym razem w spokojniejszej ideologicznie atmosferze – i w towarzystwie żony. Powodem było wykonanie jego Koncertu na orkiestrę przez Praską Orkiestrę Symfoniczną pod batutą Václava Smetáčka. Utwór spodobał się publiczności, natomiast recenzenci skrytykowali go za awangardowość. Nie zraziło to Smetáčka, który pozostał admiratorem muzyki Lutosławskiego i w tych latach często włączał jego utwory do swoich programów. To właśnie dzięki czeskiemu mistrzowi batuty Małą suitę, a z nią nazwisko Lutosławskiego, poznano w krajach tak odległych jak Islandia, Brazylia i Japonia. Koncert na orkiestrę Jak Krenz powtórzył w festiwalowym programie w Pradze w roku 1973 i wtedy już na awangardowość utworu nikt nie narzekał.

Wróćmy do roku 1957. Organizatorzy festiwalu, korzystając z pewnego uchylenia „żelaznej kurtyny”, zaczęli zapraszać artystów z Zachodu. Przyjechała więc do Pragi para pianistów rosyjskiego pochodzenia uważanych wówczas za czołowy amerykański duet fortepianowy: „Vronsky & Babin”. Gra Vityi (Wiktorii) Vronsky i jej męża Victora Babina spodobała się czeskiej publiczności tak bardzo, że artyści poczuli się nakłonieni do bisu i wtedy – ku ogromnemu zdziwieniu obecnego wśród słuchaczy Lutosławskiego – zagrali jego Wariacje na temat Paganiniego. Po koncercie kompozytor przedstawił się parze pianistów, a wtedy to ich zdumienie nie miało granic.

Miejsce Kategoria
Aix-en-Provence Występy
Aldeburgh Występy
Amsterdam Występy
Århus Edukacja
Aspen Występy
Austin Inne
Baranów Sandomierski Inne
Basztowa Miejsca wykonań
Bawarska Akademia Sztuk Pięknych Inne
Bazylea Inne
BBC i inne zespoły Występy
Belfast Inne
Berea Miejsca wykonań
Berlin Występy
Białystok Edukacja
Boston Występy
Brisbane Inne
Budapeszt Inne
Calgary Edukacja, Inne
Cambridge Inne
Celle Wydawcy / Księgarnie
Chicago Występy
Cincinnati Inne
Cleveland Występy
Dartington Edukacja
Donaueschingen Inne
Drezno Inne
Drozdowo Mieszkania
Düsseldorf Występy
Edynburg Inne
Evian Występy
Filharmonia Krakowska Miejsca wykonań
Filharmonia Monachijska
Miejsca wykonań, Występy
Filmografia Radio / Telewizja
Florencja Występy
Genewa Występy
Glasgow Inne
Graz Inne
Guildhall School of Music and Drama
Hagen Inne, Miejsca wykonań
Hamburg Inne
Hanover (New Hampshire) Inne
Helsinki Edukacja
Herkulessaal Miejsca wykonań, Występy
Houston Inne
Huddersfield Występy
Indianapolis Inne
Katowice Inne
Kazimierz nad Wisłą Inne
Kolonia Inne
Komorów Mieszkania
Kopenhaga Występy
Łagów Inne
Lancaster Występy
La Rochelle Występy
Leeds Występy
Lipsk Edukacja, Miejsca wykonań, Wydawcy / Księgarnie
Liverpool Występy
Lizbona Występy
Łomża Edukacja
London Sinfonietta Miejsca wykonań
Los Angeles Występy
Louisville (Kentucky) Inne
Lublin Występy
Lucerna Inne
Madryt Występy
Manchester Występy
Mediolan Występy
Mikołajki Inne
Montreal Występy
Moskwa Występy
Nowy Jork Występy
Odense Edukacja, Miejsca wykonań
Olsztyn Edukacja
Opio (k. Grasse) Mieszkania
Oslo Inne
Paryż Występy
Pittsburgh Występy
Polskie Wydawnictwo Muzyczne Wydawcy / Księgarnie
Poznań Inne
Praga Występy
Rotterdam Występy
Royal Albert Hall Miejsca wykonań, Występy
Royal Philharmonic Society
Występy
Ryga Miejsca wykonań
Rzym Inne
Saint Paul (Minnesota) Inne
Salzburg Inne
San Francisco Występy
Stawisko
Strasburg Występy
Sydney Występy
Szczecin Inne
Sztokholm Występy
Tanglewood Edukacja, Inne
Tokio Występy
Toronto Edukacja
Toruń Edukacja
Uniwersytet Jagielloński Edukacja
Villars-sur-Ollon Inne
Warszawa Inne, Miejsca wykonań, Mieszkania, Występy
Waszyngton Występy
Wawel Występy
Wehr koło Rheinfelden Inne
Wenecja Miejsca wykonań
Wiedeń Miejsca wykonań
Wrocław Inne, Miejsca wykonań
Wzdów Inne
Zagrzeb Miejsca wykonań
Zegrze Inne
Zurych Miejsca wykonań