Krystyna Szostek-Radkowa

Krystyna Szostek-Radkowa (ur. 1933) mezzosopran, jedna z czołowych polskich śpiewaczek okresu powojennego. Debiutowała w 1957 r., jeszcze w czasie studiów, w Operze Śląskiej. Po kilku latach na stałe związała się z Operą Warszawska, a następnie z Teatrem Wielkim, odnosząc niezmiennie tryumfalne sukcesy. Równie gorąco jak w kraju była przyjmowana na czołowych scenach i estradach świata. Jej bardzo szeroki repertuar obejmuje liczne role operowe wszystkich epok, od barokowych po współczesne, niekiedy pisane specjalnie dla niej, a także partie oratoryjne i pieśni. Artystka jest również cenionym pedagogiem, prowadzi klasę śpiewu na Uniwersytecie Muzycznym Fryderyka Chopina w Warszawie.

Krystynie Szostek-Radkowej powierzył Witold Lutosławski pierwsze wykonania obu wersji Pięciu pieśni do słów Kazimiery Iłłakowiczówny. Wcześniejsza, przeznaczona na głos i fortepian, miała prawykonanie 25 listopada 1959 roku w Katowicach z udziałem pianistki Anny Liwskiej. Wersja druga, na głos i 30 instrumentów, zabrzmiała po raz pierwszy 22 września 1960 roku na festiwalu Warszawska jesień. Krystynie Szostek-Radkowej towarzyszyli muzycy Wielkiej Orkiestry Symfonicznej Polskiego Radia pod dyrekcją Jana Krenza.

W utworze tym, nad którym pracował w latach 1956–1958, kompozytor zastosował po raz pierwszy stworzony przez siebie system harmonii dwunastodźwiękowej. Swoje szczególne zainteresowanie zagadnieniem harmonii Lutosławski wyjaśnia: „Z nieufnością odnoszę się do twierdzenia o zaniku harmonii jako elementu tworzywa muzycznego; więcej nawet: myślę, że dopiero teraz możemy zacząć ogarniać całe bogactwo możliwości harmonicznych, jakie zawiera skala dwunastotonowa – dopiero teraz, gdy raz na zawsze pozbywamy się ograniczeń tonalnego myślenia”. (kt)