Heinz Holliger

Szwajcarski oboista, kompozytor i dyrygent, ur. w 1939 r. Studiował w Bernie, Paryżu i Bazylei. W swojej postawie twórczej pozostaje pod znacznym wpływem Pierre'a Bouleza. Jego światową karierę jako instrumentalisty zapoczątkowały zwycięstwa na konkursach w Genewie (1959) i w Monachium (1961). Holliger dysponuje szerokim repertuarem, sięgającym od baroku (m.in. Albinoni, Zelenka) po wiek dwudziesty, jednak słynie głównie z mistrzowskich interpretacji dzieł współczesnych (poszerzył technikę gry o niekonwencjonalne sposoby wydobycia dźwięku, np. multifonię). Dla niego komponowali m. in. Olivier Messiaen, Karlheinz Stockhausen, Luciano Berio, Elliott Carter, Isang Yun czy Hans Werner Henze. Wielokrotnie gościł w Polsce na Warszawskiej Jesieni. Często występuje z żoną Ursulą, harfistką. Zarówno Heinz Holliger, jak i Witold Lutosławski należeli do grupy dwunastu kompozytorów, którzy na zaproszenie Mścisława Rostropowicza napisali utwory na wiolonczelę solo dla uczczenia 70. urodzin Paula Sachera (1976).

Witold Lutosławski, pozostający pod wielkim wrażeniem sztuki Holligera, już w początkach lat 70-tych projektował dla niego koncert obojowy. "Napisanie utworu koncertowego na instrument melodyczny, jakim jest obój, było dla mnie w tym czasie zadaniem niemal niewykonalnym, dlatego odetchnąłem z ulgą, kiedy Sacher zgodził się, bym mógł dodać drugi instrument koncertujący - harfę. Fakt ten ułatwił mi rozwiązanie wielu problemów" - przytacza wypowiedź kompozytora Krzysztof Meyer. Ostatecznie Lutosławski skomponował utwór w latach 1979-80, rezygnując przy tym z wielu wcześniejszych pomysłów. Koncert podwójny na obój, harfę i orkiestrą kameralną został wykonany po raz pierwszy 24 sierpnia 1980 r. w Lucernie z udziałem Heinza i Ursuli Holligerów oraz Collegium Musicum pod dyrekcją Paula Sachera, który zamówił utwór u Lutosławskiego. Holligerowie wykonywali później Koncert m.in. w Moskwie i Warszawie pod dyrekcją kompozytora (23.09.1980).

Na Warszawskiej Jesieni w 1984 r. Heinz Holliger, tym razem w roli dyrygenta Junge Deutsche Philharmonie, zaprezentował po raz pierwszy w Polsce Łańcuch I Witolda Lutosławskiego. (kt)