Krzysztof Meyer

Krzysztof Meyer (ur. 1943 w Krakowie), kompozytor i pianista, studia odbył pod kierunkiem Stanisława Wiechowicza i Krzysztofa Pendereckiego, a uzupełniał je u Nadii Boulanger i prywatnie u Witolda Lutosławskiego. Był wykładowcą uczelni w Krakowie (1972–87) i w Kolonii (1987–2008). W 1965 roku zadebiutował na „Warszawskiej Jesieni” I Kwartetem smyczkowym jako najmłodszy kompozytor w historii festiwalu. Jest twórcą m. in. symfonii, koncertów, kwartetów smyczkowych, opery Cyberiada wg Lema, oratorium Stworzenie świata, a także autorem licznych pism o muzyce. Utwory Krzysztofa Meyera są wykonywane w wielu ośrodkach muzycznych świata. Owocem jego zainteresowania Dymitrem Szostakowiczem jest fundamentalna monografia rosyjskiego kompozytora oraz dokończenie porzuconej przez niego opery Gracze.

Znajomość Krzysztof Meyera z Witoldem Lutosławskim trwała 29 lat, od chwili, gdy ten po debiucie młodego kompozytora na Warszawskiej Jesieni zaproponował, że będzie udzielał mu prywatnych lekcji. Nie ograniczyły się one do muzyki: „Od razu zaczął mówić o polityce. To było dla mnie o tyle niezwykłe, że w tamtych czasach z kimś mało bardzo znanym o polityce się nie rozmawiało. A on chciał mi dać do zrozumienia, żebym zawsze pamiętał o tym, że nie żyjemy w wolnym kraju, i że warunki, w jakich się znajdujemy, są dalekie od normalności. I o tym trzeba pamiętać i to przekazywać dalej” – wspomina Krzysztof Meyer, widząc w tym gest patriotyzmu i „próbę wychowania młodego człowieka również od tej strony”. Mówi o swym mistrzu: „Dawał mi niezwykle precyzyjne wskazówki, jak żaden inny z moich poprzednich pedagogów, a ja w końcu uczyłem się u Nadii Boulanger. To było dla mnie odkrycie, jak można uczyć techniki kompozytorskiej, dokładności, konsekwencji, logiki”. Meyer przypomina credo Lutosławskiego: „Tak, jak najwyższym celem nauki jest prawda, tak najwyższym celem sztuki jest piękno”.

W późniejszych latach ich relacja mistrz – uczeń przerodziła się podczas współpracy na forum Komisji Programowej „Warszawskiej Jesieni” i w Zarządzie Związku Kompozytorów Polskich w bliską znajomość i w końcu – przyjaźń. W 1996 roku w Düsseldorfie Krzysztof Meyer zorganizował „Polską Jesień”, prezentując twórczość niezbyt dobrze jeszcze znanego w Niemczech Witolda Lutosławskiego. Jego pamięci poświęcił Abschied-Musik.

O muzyce Witolda Lutosławskiego mówi: „Stworzył język muzyczny absolutnie odrębny od wszelkich kierunków, trendów, stylistyki jakichkolwiek innych kompozytorów, niepowtarzalny i od razu rozpoznawalny. To w XX wieku udało się bardzo niewielu. Jest dla mnie wielką radością żyć w czasach, w których jego muzyka zyskuje powszechne uznanie”.

Krzysztof Meyer opublikował wraz z Danutą Gwizdalanką zbiór pism i wypowiedzi Lutosławskiego pt. Witold Lutosławski. Postscriptum oraz najbardziej dotąd kompletną, dwutomową biografię kompozytora pt. Witold Lutosławski. Droga do dojrzałości i Witold Lutosławski. Droga do mistrzostwa, w której umieścił liczne osobiste wspomnienia o kompozytorze.

24 stycznia 2013 roku Krzysztof Meyer został odznaczony medalem stulecia urodzin Witolda Lutosławskiego. (kt)