Anne-Sophie Mutter

Niemiecka skrzypaczka, ur. w 1963 r., rozpoczęła karierę w wieku zaledwie 13 lat, gdy Herbert von Karajan zaprosił ją do wspólnych występów i nagrań. Zadebiutowała pod jego dyrekcją w r. 1976 wykonując IV Koncert skrzypcowy D-dur Mozarta na festiwalu w Lucernie. Wkrótce ukazała się jej pierwsza płyta, również z Karajanem, z dwoma koncertami Mozarta. Następne lata - to pasmo sukcesów na najważniejszych estradach świata i współpraca z czołowymi orkiestrami i dyrygentami.

Z muzyką Witolda Lutosławskiego Anne-Sophie Mutter zetknęła się, gdy Paul Sacher, dla którego polski kompozytor napisał Łańcuch II, zaangażował ją do wykonania partii solowej w tym utworze. Po latach 22-letnia wtedy artystka wspominała: "W 1985 roku był to dla mnie ogromny szok, ponieważ nigdy wcześniej nie wykonywałam muzyki współczesnej. Lutosławski był pierwszy. Kiedy dostałam partyturę, wydała mi się zbiorem hieroglifów. [...] miałam obawy, czy potrafię tę muzykę zrozumieć, wnieść do niej coś osobistego. [...] Pojęłam, że kompozytor czegoś ode mnie domaga i że to coś jest we mnie. Lutosławski potrącił nutę, która jeszcze nie brzmiała. To był przełom w moim muzycznym rozwoju. Po tym utworze od razu chciałam grać następny, marzył mi się pełny koncert skrzypcowy."

Lutosławski z kolei wyrażał się o sztuce skrzypaczki z rzadkim u niego zachwytem. W rozmowie z Zofią Owińską tak wspominał próbę do Łańcucha II: "Ja tego momentu nigdy w życiu nie zapomnę. To było dla mnie coś zupełnie wyjątkowego. Nie wyobrażałem sobie, że moja muzyka może tak brzmieć. Na czym to polegało, ta nieprawdopodobna siła i moc tej muzyki? Otóż to jest artystka, która ma niezwykle bogaty repertuar emocjonalny gry - gama rodzajów, nastrojów [...] jest kolosalna. [...] nie ma ani jednej chwili, żeby jej wykonanie było obojętne. Wszystko, każdy drobiazg w jej grze mówi coś bardzo ważnego. [...] dała mi przeżycie w moim muzycznym życiu bardzo istotne. Potem występowaliśmy razem szereg razy."

Prawykonanie Łańcucha II w styczniu 1986 r. w Zurychu pod dyrekcja Paula Sachera stało się ogromnym sukcesem i zapoczątkowało trwałą współpracę i przyjaźń kompozytora i młodziutkiej skrzypaczki. Dla niej opracował on orkiestrową wersję Partity, aby mogła wykonywać ją wraz z Łańcuchem II na jego koncertach kompozytorskich. Prawykonanie tryptyku, jaki utworzyły oba te dzieła oraz łączące je Interludium, odbyło się w r. 1990 w Monachium pod dyrekcją kompozytora. Anne Sophie Mutter otrzymała również od Witolda Lutosławskiego upominek całkiem prywatny – w 1989 r. podarował jej jako prezent ślubny krótką Lullaby „for Anne-Sophie”. Kompozytor zaczął też pracę nad koncertem skrzypcowym, której jednak nie dane mu było dokończyć – pozostawił jedynie szkice.