Stanisław Skrowaczewski

Stanisław Skrowaczewski (ur. 1923) – dyrygent i kompozytor, jeden z najbardziej cenionych na świecie polskich kapelmistrzów. W latach okupacji studiował kompozycję i dyrygenturę w rodzinnym Lwowie. Po wojnie jako stypendysta kontynuował studia w Paryżu u Nadii Boulanger, Artura Honeggera i Pawła Kleckiego. W latach 1949–1954 był dyrektorem Filharmonii Śląskiej. Zwycięstwo na konkursie w Rzymie (1956) otworzyło mu drogę na Zachód. Osiadł w USA, gdzie przez 19 lat kierował orkiestrą w Minneapolis. Występuje na całym świecie, jest szczególnie ceniony za interpretacje dziel Brucknera.

Witolda Lutosławskiego poznał Skrowaczewski krótko po wojnie i śledził odtąd z uwagą rozwój jego twórczości. Od początku kariery, gdy kierował Filharmonią Śląską, dyrygował jego wieloma utworami. Najwyżej ceni Koncert na orkiestrę, który umieszczał w programach większości swoich debiutów z ważnymi orkiestrami świata – w Cleveland, Amsterdamie, Berlinie, dyrygował nim w Nowym Jorku, Minneapolis, Izraelu. „Zaprezentowałem ten utwór po raz pierwszy z wielkim sukcesem w wielu miejscach na Zachodzie, zwłaszcza a Ameryce” – przyznaje. Z entuzjazmem przyjęto Koncert w 1958 r. na Wystawie Światowej w Brukseli, gdzie Skrowaczewski poprowadził koncerty z Orkiestrą Filharmonii Narodowej. Dyrygent często wykonywał też Muzykę żałobną, był jednym z pierwszych, którzy dyrygowali II Symfonią, Livre pour orchestre czy Koncertem wiolonczelowym (z Mścisławem Rostropowiczem), a IV Symfonię uważa za arcydzieło. O Interludium, łączącym Partitę i Łańcuch II, napisanym dla Anne-Sofie Mutter, opowiedział w jednym z wywiadów: „Bardzo je lubię, ale do wykonania na koncercie jest za krótkie: gram je więc dwukrotnie, ponieważ ono właściwie się nie kończy … To nie brzmi jak powtórzenie… Powiedziałem Witoldowi: Jest takie proste, a tyle w nim barw, to niewiarygodne… On, jak zawsze skromny, odpowiedział z prostotą: Cóż, do tego dochodzi się po życiu pełnym zmagań…”.

Obecnie, podczas Roku Lutosławskiego, Stanisław Skrowaczewski wykonuje jego dzieła podczas koncertów na wielu estradach świata. (kt)